Соғыс алдындағы және соғыс жылдарындағы миграциялық үдерістер және халықтарды депортациялаудың жалғасуы

Сабақтың тақырыбы: Соғыс алдындағы және соғыс жылдарындағы миграциялық үдерістер және халықтарды депортациялаудың жалғасуы

Сабақтың мақсаты:
Білімдік: Кеңестік дәуірдегі саяси зобалаңның зардаптары және депортацияның демографияға тигізген әсеріне тоқталу;
Дамытушылық: Оқушылардың ашық, жүйелі сөйлей білу, ой - пікірін, көзқарасын дәлелдеу, есте сақтау қабілетін дамыту;
Тәрбиелік: Оқушыларға саяси, азаматтық, патриоттық дәріс беру. Отанына, жеріне, халықтар достығына деген сүйіспеншілігін арттыру;

Сабақтың түрі: Жаңа сабақты меңгеру
Сабақтың көрнекілігі: Интерактивті тақта, кестелер, Қазақстанның саяси картасы, слайд,  3 қағаз, фламастер 

Сабақтың әдісі: Сұрақ - жауап, тірек - сызба, түсіндірме

Сабақтың әдіс-тәсілдері: ауызша баяндау, сұрақ- жауап, түсіндіру

Сабақ барысы: I. Ұйымдастыру.
Оқушылардың зейінін сабаққа аударып.

Оқушыларды топқа бөлу.Бағалау парақтарын тарату

 

Мазмұны	Максималды балл	Топтың өзін-өзі бағалауы	Әр оқушының өзін-өзі бағалауы						Мұғалімнің бағалауы
Терминдермен  жұмыс  жасап, анықтамасын беру	5
Жылдарды ажыратып, нақты болған оқиға уақытын білу	5
Фактілермен  жұмыс жасай алса	10
Тақырыпқа қатысты сандық мәліметтерді саралай білсе	5
Ұлы адамдарға  жеке қасиеттеріне  толық сипаттама  беру	10
Проблемалық сұрақтарға шішім таба білсе	10
толық тапсырмаларды орындап, алған білімі негізінде өзіндік қорытынды  жасай білсе	10
Жалпы балл	50

 

«Батыр,жылдар,оқиға»  ойынын ұйымдастыру.

Топтар  үй тапсырмасы  бойынша ұяшықтардағы тапсырмаларды орындау.

Үй тапсырмасын қорытындылау.

Тақырыпты қорытындылау және топтарды бағалау.

Топтарға берілетін тапсырмалар:

Миграция дегеніміз не?

Депортация дегеніміз не?

Эмиграция дегеніміз Не?

3. Қайда,кімдер депортацияланды?

ХХ  ғасырдағы этнодемографиялық ахуал
Саяси қуғын – сүргін және халықтар депортациясы
• Депортация
• Ұлы Отан соғысы кезіндегі жер аудару саясаты
1920 - 1950 жылдары күштеп қоныстандырылған халықтар
♦ Поляктар, кәрістер, немістер –
1936ж 28 сәуір Солтүстік Қазақстанға КХК қаулысы бойынша 15 мың поляк;
1937ж Қиыр Шығыстан 95 903 кәріс;
1941 ж 28 тамызда 361 мың неміс жер аударылды.
♦ шешендер, ингуштер - 1944ж ақпанда Ингушетиядан шешендер мен ингуштар жер аударылып, бір бөлігі Қазақстанға қоныстандырылды.
♦ Күрдтер, түріктер, 1944ж қарашада Азербайжаннан, Грузиядан, Армениядан күрдтер;
Грузиядан түріктер Қазақстанға күштеп қоныстандырылды

П р о б л е м а л а р
1. Қазақтар байырғы атамекен жерлерінен айырылып қалды.
2. Қазақтар өз жерлерінде резервацияға ұшырады.
3. Қазақтар өз Отанында азшылыққа айналды.
4. Қазақтар мәңгүрттерге айналды.
5. Маргиналдар пайда болды.
6. Этнотопонимикалық атаулар өзгеріске ұшырады
7. Қазақ тілінің мәртебесі төмендеді.
8. Қазақ мектептері жабылды.
9. Экологиялық проблема болды.
10. Полигондардың адам денсаулығына әсері.
11. Мал шаруашылығының жағдайы.

Проблемаларды шешу
1989ж 22 қыркүйек - «Тіл туралы» заң қабылданды. Қазақ тілі мемлекеттік тіл мәртебесіне ие болды.
1992ж - Дүниежүзі қазақтарының І құрылтайы болды.
1992ж - «ҚР көші - қон туралы» Заңы қабылданды.
1995ж – «ҚР тұратын шетел азаматтарының құқықтары туралы» Заң қабылданды.
1995 ж - Қазақстан Халықтар Ассамблеясы құрылды
1997ж - «Көші - қон және демография агенттігі» құрылды.
Қазақстан оралмандар одағы құрылды.
Жер, су атаулары қайта қалпына келе бастады.
Елбасының 2008ж 6 ақпандағы жолдауында бірқатар әлеуметтік мәселелер шешілді.
2010 ж президент Жолдауы: 2020 жылға қарай халық саны 10 % өсуі үшін мемлекет барлық мүмкіндікті жасайды.

1941ж көшіріліп әкелінген адам саны-

1941ж көшіріліп әкелінген бала саны-

1942 ж соңында көшірілген адам саны-

1941-48 ж Поволжьежен көшіп келген неміс саны-

Неміс диаспорасы құрады-

Саратов облысынан көшіп келген адам саны-

Көшіп келген қалмақ саны-

1942 ж көшірілген адам саны-
Бағалау:

Тақырып бойынша  оқушылардың оқудағы жетістігін бағалау критерийлері 

Критерий  А

Терминдермен  жұмыс  жасап, анықтамасын бере алады

Жылдарды ажыратып, нақты болған оқиға уақытын біледі

Саяси қуғын-сүргіннің негізгі кезеңдерін  көрсете алады

Критерий   В

Ұлы адамдардың  өмірбаянынан  мағлұмат келтіру , оларға баға бере алады

Саяси қуғын –сүргіннің  сипатын, барысын, нәтижесін   түсіндіре алады

Жазалау лагерлері туралы  мағлұматтамен  жұмыс жасап, сұрақтарға жауап береді

Критерий С

Фактілермен  жұмыс жасай алады

Тақырыпқа қатысты сандық мәліметтерді саралай біледі

Ұлы адамдарға  жеке қасиеттеріне  толық сипаттама жасап, тұжырым 

жасай біледі

Сабақ барысындағы толық тапсырмаларды орындап, алған білімі негізінде 

өзіндік қорытынды  жасай біледі

Кеңес билігінің тұсында құғын – сүргіннің  қайталанып отыруының себебі неде деп ойлайсыңдар? 

1. Бүгінгі сабақта мен үшін жаңа болған идеялар

2. Маған ұнаған идеялар

3. Менің көңілімнен шықпаған тұстары

Қорытындылау.

«Қазақстан-көп ұлтты мемлекет» видео.

Үй тапсырмасы :

Қазақстандағы саяси қуғын-сүргін  зардаптары туралы мағлұмат жинау